Of Mice and Men : ความฝัน ความโดดเดี่ยวและโศกนาฏกรรม

“พยายามเข้าใจมนุษย์หน่อย...
: Of Mice and Men : ความฝัน ความโดดเดี่ยวและโศกนาฏกรรม

“พยายามเข้าใจมนุษย์หน่อย ถ้าเราเข้าใจกันและกัน เราจะมีเมตตาต่อกัน การรู้จักคนๆหนึ่งอย่างถ่องแท้ไม่มีวันนำไปสู่ความเกลียดชัง และมักจะนำไปสู่ความรักเสมอ” --- จอห์น สไตน์เบ็ค
“Try to understand men. If you understand each other you will be kind to each other. Knowing a man well never leads to hate and almost always leads to love.”
― John Steinbeck

Of Mice and Men เป็นผลงานของนักเขียนรางวัลโนเบล ปี 1962 ตีพิมพ์ครั้งแรกเมื่อปี 1937 เดิมทีผู้เขียนใช้ชื่อว่า Something That Happened เพราะสไตน์เบ็คตั้งใจให้มีความหมายว่า โศกนาฏกรรมที่เกิดขึ้นในเรื่องไม่ใช่ความผิดของใครคนใดคนหนึ่ง แต่เขาเกิดเปลี่ยนใจเมื่อได้อ่านบทกวีของ Robert Burns ที่ชื่อ To a Mouse ซึ่งกล่าวถึงความเสียใจที่ผู้บรรยายรู้สึกเมื่อได้ไถทุ่งนาและทำลาย’บ้าน’ของหนู ฉบับภาษาอังกฤษได้ชื่อว่าภาษารุนแรงหยาบคายพอดูแถมไม่ตรงตามไวยากรณ์ที่คุณเรียนมาหรอก Of Mice and Men จึงอยู่ในรายชื่อที่สมาคมห้องสมุดอเมริกันหมายหัวว่าเป็นหนังสือที่ท้าทายที่สุดของศตวรรษที่ 21

นานมาแล้ว ที่ข้าพเจ้าหลงเข้าไปในวังวนของความสัมพันธ์อันอบอุ่น เศร้า หม่น แถมด้วยความรันทดใจของผู้ชายคู่หนึ่ง เลนนี่-หนุ่มร่างยักษ์ปัญญาอ่อน กับจอร์จ-ชายร่างเล็กที่ต้องทำหน้าที่ราวกับพี่เลี้ยงเด็กตลอดกาลให้เลนนี่ที่มักก่อปัญหาเสมอ แต่ทั้งคู่ก็มีความฝันร่วมกัน ฝันง่ายๆ แค่ มีบ้านเล็กๆเป็นของตัวเอง มีที่ดินสักผืน มีวัว มีหมู มีแปลงผัก เลี้ยงกระต่ายและไก่ โดยเฉพาะกระต่ายเป็นความฝันของเลนนี่ ผู้ชอบลูบคลำสิ่งที่ให้สัมผัสนุ่มนิ่ม สำหรับคนบางคนฝันง่ายๆ ยังไม่อาจเป็นจริงได้เพราะความบกพร่องที่ธรรมชาติให้มา โชคชะตามีคำสั่งที่เด็ดขาดเสมอ เธอไม่เคยยกเว้นใคร เลนนี่กับจอร์จจึงต้องย้ายถิ่นหางานใหม่อยู่ที่ไหนไม่เคยนาน ...กะอีแค่อยากลูบกระโปรงผู้หญิงคนหนึ่งก็ถูกไล่ล่าในข้อหาพยายามข่มขืน ...เลนนี่ไม่เข้าใจ แต่จอร์จต้องอ่อนอกอ่อนใจพาเพื่อนยากหนีตาย ในระหกระเหินของคนทั้งคู่ ความฝันยังมั่นคงในหัวใจ

ความเป็นคนร่างใหญ่ไร้ปัญญาของเลนนี่ทำให้เขาไม่สามารถเข้าใจได้ว่าสิ่งที่เขาทำรุนแรงเพียงใด เลนนี่ชอบเลี้ยงหนู แต่เขาก็ฆ่าหนูที่เขาเลี้ยง “มันตัวเล็กเหลือเกิน ฉันแตะมัน แล้ว...แล้ว มันก็กัดนิ้วฉัน ฉันแค่หยิกหัวมันนิดเดียวเอง แล้วมันก็ตายเพราะมันตัวเล็กเกิน...” เขาไม่รู้ด้วยซ้ำไปว่าเขาทำผิดอะไร
เมื่อเลนนี่กับจอร์จมาได้งานในฟาร์มปศุสัตว์แห่งใหม่ เคอร์ลี่ลูกชายเจ้าของฟาร์มก็ชังน้ำหน้าเลนนี่เช่นเดียวกับที่คนตัวเล็กทั่วไปหมั่นไส้คนตัวโต โลกเราบางทีเหตุผลที่มีมันก็ไม่สมเหตุสมผลอย่างนี้ แม้จะมีปัญหากับการทำงานในฟาร์มปศุสัตว์แห่งนี้ แต่ฝันของจอร์จและเลนนี่ก็ใกล้เป็นจริงเมื่อแคนดี้ชายมือเดียว ตกลงร่วมลงทุนซื้อที่ดินด้วย ทั้งสามคนมีความสุขมากเมื่อความฝันอยู่ใกล้แค่เอื้อมมือคว้า

จังหวะนี้แหละที่โชคชะตามักแกล้งคุณ เลนนี่ซึ่งตอนนี้มีสุนัขเป็นของตนเอง เขาลูบไล้มันเล่นอย่างที่เขาชอบและทำมันตายโดยไม่ตั้งใจ ขณะที่เขาเศร้าเสียใจอยู่นั้น ภรรยาของเคอร์ลี่ซึ่งได้ชื่อว่าชอบเล่นหูเล่นตากับชายทั้งฟาร์มก็เข้ามาคุยด้วย เธอเสนอให้เขาลูบผมเธอแทน...คุณคงนึกออกว่าเกิดอะไรขึ้น ถ้านึกไม่ถึงคุณคงต้องไปหาอ่านเอง สรุปว่าความฝันเล็กๆ ของทั้งสามคน จอร์จ เลนนี่ และแคนดี้จบสิ้นลงวันนั้น แต่โศกนาฏกรรมที่เหนือชั้นกว่ายังไม่จบ รอให้คุณค้นพบด้วยตัวคุณเอง

จอห์น สไตน์เบ็คย้ำถึงความฝันหลายต่อหลายครั้ง ความฝันของจอร์จที่อยากเป็นนายตัวเอง ฝันของเลนนี่ที่จะได้อยู่กับจอร์จ ฝันของแคนดี้แขนเดียวที่อยากมีความมั่นคงในยามแก่เฒ่า ฝันของภรรยาเคอร์ลี่ที่อยากเป็นนักแสดง และเขาก็ปล่อยให้ชะตากรรมมาทำลายฝันเหล่านั้นจนยับเยินและเลือดเย็น

...หวังว่าคุณจะยังรักษาความฝันของคุณไว้ได้อย่างท้าทายโชคชะตา


จาก อ่านเอาเพื่อน : อ่านชีวิต