๑
เจ้าพระยายามนี้สีขุ่นด้วยน้ำเหนือหลากล้นแทบท้นฝั่ง มองไปกลางสายน้ำเห็นกอสวะกระเพื่อมรี่แรงไหล เรือโยงเรียงลำตามเรือลากจูงส่งเสียงลั่นคุ้ง ลมบ่ายชายโชย หอบหอมกลิ่นลำน้ำมาบางเบา เบื้องหน้าผมเป็นเรือนไทยยกพื้น ฝาปะกนไม้สักสึกร่องลาย แวดล้อมด้วยไม้พุ่มไม้สูงแผ่กิ่งก้านสาขาร่มรื่น มีทางโรยกรวดทอดสู่ศาลาริมน้ำ เสียงระฆังกังสดาลดังประสานเสียงนกร้องรับผู้มาเยือน ขั้นบันไดทอดสู่ซุ้มประตูไม้หับบานไม่สนิท ผมถอดรองเท้าขยับก้าวขึ้นไป บานประตูไม้สักสีซีดด้วยกรำแรงแดดฝน เผยอ้าเหมือนจะเชื้อเชิญ แต่หากถือวิสาสะโดยเจ้าของไม่อยู่ดูจะกระไร ผมยืนลังเล..
ความฝันอยากเขียนนิยายของตัวเองสักเรื่องดังก้องอยู่ในใจ แต่ไม่เคยลงมือทำให้สำเร็จสักครั้ง เพราะเวลาแทบทั้งหมดมีแต่งานกับงาน ผมไม่เคยเชื่อเลยว่าเราสามารถทำงานประจำและเขียนนิยายหลังเลิกงาน เว้นแต่เป็นงานประเภทปลอดความเครียด ทุกอย่างเสร็จในเวลา หมดเวลางานก็หมดเรื่องให้ขบคิดหมดปัญหาให้แก้ หากเป็นอย่างนั้นย่อมมีพลังหลงเหลือสำหรับลงมือสานใยฝันให้เป็นรูปเป็นร่าง แต่ไม่มีวันเกิดขึ้นกับงานทัวร์โอเปอร์เรชั่นของผม งานที่ต้องแก้ปัญหาเฉพาะหน้าไม่หยุดหย่อน ไม่เลือกเวลาตื่นหรือหลับนอน เพราะลูกค้าของบริษัททั้งที่หมุนเวียนเข้า-ออกและกระจายพักโรงแรมต่าง ๆ ทั่วประเทศร่วมร้อย ไม่ปัญหาใดก็ปัญหาหนึ่งจะต้องเกิดขึ้น โทรศัพท์ของผมดังไม่เลือกเวลา ไม่ว่าเป็นตีสอง ตีสาม หรือขณะนั่งในห้องน้ำ ทุกครั้งพลาดไม่ได้ เพราะล้วนเป็นเรื่องเร่งด่วนสุดวิสัยของหัวหน้าทัวร์หรือไกด์จะจัดการ
ผมเริ่มคิดเรื่องลาออกครั้งที่ไกด์รับงานแต่ไม่ไปรับแขก คนรถโทรฯ จากสนามบินตอนตีสี่ ทั้งเพิ่งเสร็จงานดูแลแขกวีไอพีได้เอนหลังหลับนอนตีสอง ไม่มีไกด์คนไหนว่าง ผมรีบล้างหน้าแต่งตัวขับรถไปสนามบิน เผลอหลับตอนติดไฟแดงจนรถคันหลังกดแตร แล้วไปยืนหลับถือป้ายชื่อกรุ๊ปทัวร์ตรงช่องทางผู้โดยสารขาเข้า
หากผมยังใช้ชีวิตแบบนี้อาจไม่มีลมหายใจรอดอยู่ยาวยืน แต่ความหวังอยากมีบริษัททัวร์ของตัวเองก็คอยหนุนให้กัดฟันทน ผมมาจนใกล้ถึงเป้าหมายเต็มที มีรายชื่อตัวแทนบริษัททัวร์ต่างชาติที่ติดต่อด้วยมากพอแล้ว ทั้งกลุ่มลูกค้ายุโรป ออสเตรเลีย อเมริกา รวมทั้งเอเชียอย่างฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ มีรายชื่อไกด์ภาษาที่สามพอรองรับงาน
ผมทำงานหามรุ่งหามค่ำรอวันเป็นเจ้าของกิจการตัวเอง ขณะอีกใจก็คอยถามว่าชอบรูปแบบชีวิตที่เป็นอยู่นี้จริง ๆ หรือ?
คำตอบคือ ไม่!
รูปแบบชีวิตอย่างที่ผมกระทำจนชำนาญนี้จะต้องแก้ปัญหาทุกอย่างให้ลุล่วงด้วยดี ไม่ว่าใช้วิธีใด บ่อยครั้งต้องลื่นไหล โกหกเพื่อซื้อเวลา รับปากเพื่อลดภาวะปะทะทางอารมณ์ เสแสร้งเป็นมีโทสะเพื่อกดดันฝ่ายตรงข้าม ใช้เสื้อผ้าแบรนด์เนมเพื่อความเชื่อมั่นของลูกค้า ชีวิตที่ใจโหยหากลับเป็นชีวิตเงียบ ๆ สวมเสื้อผ้าลำรองอยู่กับบ้าน นั่งเขียนหนังสือจากเช้าจนเย็นโดยไม่ต้องออกไปผจญรถติด แบกรับความเครียดไว้เต็มบ่า วนเวียนอยู่กับปฏิสัมพันธ์ของผู้คนรอบข้างที่ล้วนนานาจิตตัง ดี ๆ ร้าย ๆ ปะปนจนคล้ายอยู่ในโรงพยาบาลประสาทโรงใหญ่
กระทั่งปัญหาล่าสุด
ผมทะเลาะกับโอเปอร์เรชั่นฝั่งยุโรป ทำงานแค่พ้นตัว ส่งงานยังไม่เสร็จมากองให้ผมต้องไล่ตามหารายละเอียดทั้งที่ไม่ใช่งานตัว เฉพาะงานผมเองก็ทำจนสองสามทุ่มทุกวันอยู่แล้ว ผมไม่อยากอดกลั้นต่อไปเลยระบายโทสะแล้วก็ลาออก
คล้ายเกลียวที่ขันจนแน่น ต้องคลายออกเสียบ้าง
คิดหยุดแรงเหวี่ยงของชีวิตสักพัก ใช้ชีวิตตามใจต้องการสักช่วงดูว่าจะเป็นอย่างไร ผมจะหาที่เงียบ ๆ นั่งเขียนนิยายสักเรื่อง จากนั้นค่อยจัดการกับชีวิตต่อไป ไม่ตระเตรียมอะไรทั้งสิ้น ไม่พกกระเป๋าเดินทาง ผมสตาร์ทฮอนด้าซิตี้ไทป์ซีออกจากปากเกร็ดคิดจะขับรถไปหาเพื่อนที่พิษณุโลก แต่แล้วไม่ทราบอะไรดลใจ ช่วงผ่านแยกเข้าอยุธยาผมกลับเลี้ยวซ้ายไม่มีปี่มีขลุ่ย
ผมมาอยุธยาจนนับครั้งไม่ได้ เพราะอยุธยาอยู่ในโปรแกรมขายของทุกบริษัททัวร์ ทุกทัวร์อะราวด์ต้องแวะอยุธยา แต่ที่จดจำไม่ลืมคือครั้งเรียนวิชาถ่ายภาพ ผมขึ้นรถสายมาดุ่มเดิน พบคนใจดีพาซ้อนท้ายมอเตอร์ไซค์เที่ยวถ่ายภาพไปทั่ว อดทนคอยด้วยความเต็มใจ เสียเวลาทั้งวันให้นักศึกษาที่มีเงินติดตัวแค่มื้ออาหาร ขณะขับรถวนเวียนดูซากความเจริญรุ่งเรืองครั้งอดีต ใจคิดถึงมิตรภาพบริสุทธิ์ครั้งนั้นซึ่งไม่เกิดขึ้นอีกเลยเมื่อเส้นทางชีวิตเข้าสู่ช่วงของงานที่แลกเปลี่ยนเวลากันด้วยตัวเงิน
กินมื้อเที่ยงเสร็จผมขับไปตามถนนเลียบแม่น้ำ มีเกสต์เฮ้าส์เรียงรายตลอดทาง ทั้งที่ดัดแปลงบ้านเก่าและสร้างใหม่ เคยคิดอยากมีบ้านริมน้ำ แต่ราคาที่ดินริมน้ำยุคนี้สุดวิสัยที่ผมจะอาจเอื้อม พักแถวนี้สักหลายวันคงไม่เลว ผมส่ายตาเสาะหาที่พัก แวะสอบถามไปเรื่อย จนขับเลยป้ายไม้เก่า ตัวอักษรสีทอง ผมหันกลับไปมอง ภายในรั้วชบาเป็นบ้านทรงไทยร่มรื่น
ถนนแคบมากกว่ากลับรถได้ก็เลยไปไกลโข ผมกลับมาที่ป้ายอักษรสีทองอีกครั้ง ป้ายไม้สึกเห็นร่องลึกลาย ตัวอักษร 'กาลครั้งหนึ่งฯ' ลงรักปิดทองหลุดล่อนราวผ่านกาลเวลาหลายร้อยปี มีป้ายภาษาอังกฤษ 'Once Upon A Time' Bed & Breakfast อยู่ด้านล่าง ผมเลี้ยวรถเข้ามา
"เชิญข้างในค่ะ"
เสียงกังวานใสเหมือนแว่วจากที่แสนไกลปลุกผมจากภวังค์ สำเนียงเนิบนุ่มหางเสียงคำ 'ค่ะ' แผ่วเบาทอดปลายเหมือนเรือนผมหญิงสาวยามต้องลม ราวถูกสะกด ผมยื่นมือแตะบานไม้ มีเสียงหวีดหวิวคล้ายเอาเปลือกหอยแนบหูดังก้องขึ้นในความเงียบ แดดบ่ายทาบทาบนบานประตูไม้สักตรงหน้า บานไม้สลักลายพฤกษาเลื่อมเงาแสง พวกนกเล็ก ๆ ในลายไม้คล้ายขยับเขยื้อน ผิวไม้โต้ตอบสัมผัสเหมือนคุ้นมือ แทบไม่ต้องออกแรงผลักมันอ้าออกช้า ๆ ขณะเดียวกับสายลมแผ่วจากแม่น้ำพัดเอากลิ่นหอมอ่อนโชยมา
ไอเย็นปะทะใบหน้า
ผมชะงักเท้า ถอดแว่นกันแดด หากไม่ใช่เพราะตาฝ้าก็ฝาด ที่เห็นเป็นไอเย็นบางเบาลอยอ้อยอิ่งคล้ายอวลหมอกยามรุ่งสาง
ผมก้าวข้ามธรณีประตู
ช่วงหนึ่งก้าวกลับรู้สึกทอดยาวราวเคลื่อนสู่อีกสถานที่แสนไกล กลิ่นอ่อน ๆ ของไม้หอมหลากชนิดแซมกลิ่นอบเชยกานพลูโชยแล้วแผ่วหายแล้วกลับมาเหมือนลอยผ่าน เสียงหวีดหวิวอึงแก้วหูเมื่อครู่เงียบไปแล้ว ยินแต่เสียงของความวิเวกเหมือนอยู่ในโลกเวิ้งว้าง
"เชิญข้างในก่อนค่ะ"
ผมยืนค้างอยู่ตรงประตู หลับตารอให้กลิ่นหอมอ่อน ๆ นั้นหวนกลับมา ได้ยินเสียงเรียกซ้ำจึงสืบเท้าเข้าไป
หญิงสาวนั่งบนตั่งสีทอง ใต้ชายคาเรือนไทยด้านหน้าเปิดโล่ง ผมยาวรวบมวยไว้ด้านหลังเผยลำคอระหง วงหน้าสงบนิ่งริมฝีปากอิ่มเผยอยิ้มแก้มอวบ เธอวางพวงมาลัยมะลิลงบนพานขยับปลายเท้าอ่อนช้อยลงสู่พื้น ผ้าผืนทอลายสอดดิ้นทองคลี่เคลื่อนทิ้งตัวลงตามปลายเท้าละมุนผ่อง ทับทรวงเนื้อหนาสีหมากสุกขับผิวไหล่เนียนนวล เธอซ้อนมือขยับลุก
'เหมือนเตรียมเข้าฉากละครทีวี' ผมนึก
หญิงสาวเดินตรงมา รอยยิ้มประกายตาสะกดผมนิ่งงัน เธอสูงประมาณไหล่ กลิ่นหอมอ่อน ๆ นั่นมาจากตัวเธอนี่เอง
ไม่กล่าววาจา เธอหยุดยืนมองหน้าผมนิ่ง ดวงตาคมวามวาวแม้ภาพเขียนวิจิตรซึ่งเลิศศิลปินรังสรรค์ก็คงไม่อาจงามอย่างที่เห็นอยู่ตรงหน้านี้ รอยยิ้มน้อย ๆ ประดับมุมแก้มนวลตลอดเวลา
"บ้านร่มรื่นน่าอยู่ครับ" ผมทัก
เธอยิ้ม "ขอบคุณค่ะ"
"ไม่ทราบมีห้องพักว่างมั้ยครับ?"
แทนคำตอบ เธอผายมือไปทางตั้งสีทองแล้วก้าวนำ ผมเดินตามมานั่งลงฝั่งตรงข้ามทิ้งระยะห่างพอสมควร หญิงสาวรวบชายผ้าเก็บปลายเท้าพับเพียบบนตั่งนั่งหลังตรงสง่าราวกุลสตรีสูงศักดิ์
"พักกี่วันไม่ทราบคะ?"
"เอ่อ.." ผมไม่ได้คิดไว้ก่อน คำถามนี้ขึ้นกับเงื่อนไขสถานที่ว่าเก็บค่าที่พักตอนเช็คเอ้าท์หรือเช็คอิน เพราะหากจ่ายไปก่อน ไม่สามารถเปลี่ยนใจภายหลัง คิดอีกที ทางที่ดีผมควรทิ้งตัวตนคนคลุกคลีวงการท่องเที่ยว เป็นอีกคนที่ไม่อินังขังขอบ ปล่อยเรื่องราวรอบข้างดำเนินไปแล้วค่อยแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ผมตอบไปว่า
"ยังไม่ได้คิดเลยครับ"
หญิงสาวเลิกคิ้วโก่ง หันมองแล้วอมยิ้ม เอื้อมหยิบพวงมาลัยมะลิขึ้นจากพานทอง ผมไม่คุ้นกับพวกเครื่องประดับประเภทเงิน ๆ ทอง ๆ แต่มองอย่างไรก็คิดว่าพานนั่นเป็นทองแท้ ไม่ใช่ชุบสีทอง
"ไม่ทราบห้องพักคืนละเท่าไหร่ครับ?"
"สักครู่คงมีคนมาดูแลลองถามเขานะคะ"
"ได้ครับ"
ผมพยักหน้ากวาดตามองข้าวของเครื่องตกแต่ง ล้วนวัตถุโบราณล้ำค่า หากไม่ใช่ของแท้ก็ต้องเป็นงานฝีมือเลิศจากช่างชั้นยอด ไม่ว่าเป็นฝักพระขรรถ์ถมตะทองประดับพลอย ปิ่นทองในตู้ไม้แกะสลัก หรือซอประดับทับทิมแขวนข้างฝานั่นงามจนไม่อยากเชื่อว่าเป็นฝีมือช่างยุคนี้
"ชอบวัตถุโบราณหรือคะ?" หญิงสาวถามมือหยิบดอกมะลิร้อยเข้าพวง
"ครับ" ผมตอบ "ขออนุญาตชมใกล้ ๆ ได้มั้ยครับ?"
"ตามสบายค่ะ"
ผมขยับลุกจากตั่งช้า ๆ บรรยากาศคล้ายหลุดยุคพลอยกดดันแม้จะก้าวขาผมยังต้องส่งปลายเท้าลงพื้นก่อนด้วยเกรงก่อเสียงดัง
เรือนนี้ประกอบด้วยเรือนไทยสามหลังหันหากัน เชื่อมด้วยระเบียงแล่น มีศาลายกพื้นตรงกลางใช้เป็นที่นั่งพักผ่อน ส่วนรับรองแขกเป็นเรือนไทยเปิดโล่ง มีผนังสามด้าน วางตั่งทองไว้กลาง ถัดจากส่วนรับรองแขกคงเป็นห้องพัก ไม่ก็เจ้าของใช้อยู่เอง
ซอโบราณสลักลายวิจิตรประดับทับทิมเม็ดเขื่องแขวนผนังด้านในฝั่งผมนั่ง ผมเดินมาหยุดมอง ทับทิมสะท้อนประกายแดดบ่ายวาวแวว
"ชอบแบบไหนหรือคะ" เสียงกังวานใสเอ่ยถาม "สะสมหรือนักหาของเก่า?"
"แค่ชอบดูน่ะครับ" ผมตอบ "บางคนอาจชอบเดินห้าง ดูหนัง ผมกลับชอบเดินดูวัตถุโบราณ ผ่านริเวอร์ซิตี้ทีไรผมเดินดูทั้งวันไม่ได้คิดเป็นเจ้าข้าวเจ้าของนะครับ แค่รู้สึกว่าบรรยากาศแวดล้อมด้วยวัตถุโบราณนั้นเงียบขรึม อบอุ่น สงบนิ่ง.."
"อาจเพราะวัตถุโบราณเป็นของตายแล้วมังคะ" เธอแทรกขึ้น "ไม่มีเรื่องราวอะไรให้ตื่นเต้นอีก ผู้เป็นเจ้าของล้วนจากไปหมดแล้ว"
"อ้าว..เจ้าของใหม่ไม่นับเป็นเจ้าของหรือครับ?"
"ไม่ดอกค่ะ" เธอตอบ "ดูซอนั่นสิคะ เจ้าของคือคนที่ทำให้ซอเกิดเสียงดนตรี สื่อจิตใจกับสายซอเป็นเดียว ซอจึงมีชีวิต หากแขวนอยู่ข้างฝาอย่างนั้นต่อให้สวยงามอย่างไรก็เป็นแค่เครื่องประดับ เป็นซอที่ตายแล้ว"
ผมพินิจคันซอสลักลายไม้อ่อนช้อยหยักพลิ้วราวจะปลิวไหว วาวแดงของทับทิมเม็ดเขื่องบนตัวซอเลื่อมแสงไปมาคล้ายมีกระแสโลหิตไหลเวียนภายใน
"วัตถุโบราณที่คุณชอบแวะดูมีวิญญาณหรือไม่คะ?" หญิงสาวถามขึ้น
"วิญญาณ?" ผมหันมองเธอ ย้อนคำโดยไม่เจตนา
"วิญญาณในตัววัตถุน่ะค่ะ" เธอกล่าวย้ำ
"คงไม่มีมังครับ"
"อาจเป็นของทำขึ้นใหม่" เธอเปรย
"โดยมากเป็นอย่างนั้นครับ" ผมเอ่ยทั้งสายตายังไล้คันซอ "ทำใหม่ให้ดูเก่า เพราะของเก่าจริง ๆ ผิดกฎหมายนำออกนอกประเทศไม่ได้"
"ผู้คนสมัยนี้สนใจแต่รูปลักษณ์ภายนอก ไม่คำนึงถึงวิญญาณเลยนะคะ"
"มีวิญญาณในวัตถุโบราณจริง ๆ หรือครับ?"
"ลองสัมผัสดูสิคะ"
ผมลังเลจ้องมองคันซอ
"ลองสิคะ" เธอย้ำ
ผมยื่นมือ เลื่อนปลายนิ้วไปบนคันไม้เรียบลื่น ฉับพลันภาพสว่างวูบวาบสลับซับซ้อนเหมือนแฟสฟอร์เวิร์ดผ่านเข้าในสมอง เห็นภาพบางอย่างแต่ไม่อาจแยกแยะว่าอะไรเป็นอะไร ผมสะดุ้งชักมือกลับ เพ่งมองซอด้วยความพิศวง
"พวกนั้นเป็นภาพเก่า ๆ ซอตายไปแล้ว" เสียงเธอพึมพำ แผ่วเบาเหมือนแว่วจากอีกสถานที่แสนไกล "พร้อมกับเจ้าของ"
ผมกวาดตาดูวัตถุโบราณชิ้นอื่น ๆ ที่นี่มีเรื่องราวน่าสนใจไม่น้อย ลองพักสักคืนสองคืนคงไม่เลว เดินกลับมานั่งยังไม่วายหันมองซอคันนั้น
"แปลกดีครับ" ผมบอก "มีภาพซับซ้อนแวบขึ้น ผมไม่ได้คิดไปเองแน่ ๆ"
หญิงสาวร้อยมาลัยเสร็จยกขึ้นพิศแล้ววางลงบนพานอย่างแช่มช้า "นั่นเป็นภาพชีวิตเจ้าของซอ"
"ฮ้า!" ผมอุทาน
"ฉันพอจะลำดับภาพให้คุณฟัง" เธอช้อนวาวตาคมมองผมแล้วยิ้ม
ผมออกเดินทางโดยไม่มีแผนอยู่แล้ว ได้มาพบสถานที่ร่มรื่นหญิงสาวกลิ่นกายหอมสมุนไพรราวหลุดหลงมาอยู่ยุคโบราณอย่างนี้ยิ่งเหนือความคาดหมาย ทางที่ดีพักเสียที่นี่แล้วค่อยเดินทางต่อไปหาเพื่อน
"ขอเช็คอินก่อนเป็นไรครับ"
"อะไรนะคะ?"
"ผมน่าจะเช็คอินให้เรียบร้อยก่อน"
"อะไรคะเช็คอิน?"
เอาล่ะสิ ทำเกสต์เฮ้าส์แต่ไม่รู้จักเช็คอิน ผมอึกอักไม่รู้อธิบายอย่างไร คำนี้ง่ายเกินไปจนขืนอธิบายคงบ้องตื้น ผมเหลือบดูนาฬิกาข้อมือ บ่ายสามสิบห้า
"ผมหมายถึงจัดการจ่ายค่าห้องพักให้เรียบร้อยน่ะครับ"
"อ้อ.." เธอทอดเสียง "อีกประเดี๋ยวคงมีคนมาดูแล"
"อืมม์..ถ้างั้นขอนั่งฟังเรื่องเจ้าของซอรอพนักงานไปพลาง ๆ ดีมั้ย?"
เธอซ้อนมือวางเหนือตักเหยียดหลังตรงอมยิ้มนิดหน่อย ผมสิไม่รู้จะเอามือไม้ไว้ที่ไหน เลยงอเข่าวางบนตั่งมือเท้าเข่าเหยียดหลังนั่งเลิกคิ้วรอฟัง
แรก ๆ ตะกุกตะกักเหมือนทบทวนความทรงจำ น้ำเสียงสั่นเครือ สักพักก็คืนปกติเล่าเรื่องราวต่อเนื่องลื่นไหล นอกจากแต่งกายย้อนยุคกลิ่นหอมแปลก ๆ แล้วผมเพิ่งสังเกตว่าภาษาของเธอ การใช้คำของเธอแตกต่างจากที่คุ้นเคย สำเนียงแผ่วเบาเนิบนุ่ม โดยเฉพาะหางเสียงคล้ายมีสร้อยของเพลงไทยเดิมอยู่ในทุกคำพูด ผมเคลิ้มฟังน้ำเสียงกังวานใสบอกเล่าเรื่องราวคล้ายนั่งสดับเครื่องสายดนตรีไทยบรรเลงอยู่ตรงหน้า
ดาวน์โหลด
